Үндэсний статистикийн хорооны 2021 оны танилцуулга

Төрөөс хүн амын хөгжлийн талаар баримтлах бодлогын зорилго нь хүн амын тогтвортой өсөлтийг хангах, иргэдийн урт удаан, эрүүл энх, бүтээлчээр амьдрах, хөгжих таатай орчныг бүрдүүлэх, хувь хүн болон гэр бүлийн амьдралын чанарыг дээшлүүлэхэд оршино

"Монгол улсын эрчим хүчний аюулгүй байдлын үнэлгээ, түүнийг дээшлүүлэх арга замыг судлах" сэдэвт ШУ, технологийн төслийн тайлан

Багийн төвийг хямд, найдвартай эрчим хүчээр хангах “Буцах газардуулгатай нэг дамжуулагчийн систем / БГНДС/ - ийн цахилгаан дамжуулах шугамыг судлан нэвтрүүлэх”

Санхүүжүүлэгч байгууллага: Шинжлэх ухаан технологийн сан Захиалагч байгууллага: Эрдэс баялаг, эрчим хүчний яам Төслийн удирдагч: Б. АВИД, доктор (Sc.D)., дэд проф. Хими, хими-технологийн хүрээлэнгийн лабораторийн эрхлэгч Зорилго: “Нүүрсний иж бүрэн боловсруулалтын судалгаа ” шинжлэх ухаан технологийн төслөөр нүүрс хийжүүлэх өндөр даралтын реактор зохион бүтээ х, Монгол орны нүүрсний ордуудын давхаргын метаны нөөцийг тооцоолох зорилго тавигдсан болно.

Төслийн нэр : МОНГОЛ ОРНЫ НӨХЦӨЛД ТОХИРУУЛЖ СОНГОСОН ДУЛААНЫ ЭРЧЛҮҮРТ ҮҮСГҮҮРИЙН ӨГӨГДӨХҮҮНИЙГ ТУРШИН СУДЛАХ Төслийн хугацаа : 2009 – 2010 он Төслийн захиалагч : ЭРДЭС БАЯЛАГ, ЭРЧИМ ХҮЧНИЙ ЯАМ Төслийн гүйцэтгэгч : “ ШИНЭ ЗУУН ЭРЧИМ ХҮЧ “ сан ТББ Төслийн санхүүжүүлэгч : ШУ Технологийн Сан Төслийн зорилго : Ямарч хатуу, шингэн, хийн органик түлш түлж утаа, тортог, үнс, хогоор хүн, байгаль орчиноо хордуулдаггүй, экологийн цэвэр, шинжлэх ухааны өндөр технологид тулгуурлан бүтээгдсэн, цахилгаан эрчим хүчээр ажиллах боловч дулаан зөөгч шингэнийг халаах процесс нь халаах элементгүй явагддаг, “ДУЛААНЫ ЭРЧЛҮҮРТ ҮҮСГҮҮР “ ( VORTEX HEAT GENERATOR) – ийн Монгол орны нөхцөлд тохируулж сонгосон загварын өгөгдөхүүнийг батлах, шинээр загвар бүтээж туршихад оршино.

ДТҮЭХ-ийн эрдэм шинжилгээний ажилтан нарын 2008-2010 онд хийж гүйцэтгэсэн “Цахилгаан станцын үнсийг оновчтой технологи ашиглан дахин боловсруулж, ангижруулсан төмөр гарган авах технологийн судалгаа” төслийн тайлан нь Түлш Эрчим Хүчний Яамны захиалгын дагуу судалсан ажлын үр дүн юм. Энэхүү ажлын тайланд: 1. Дулааны цахилгаан станцын үнсэн сангийн үнснээс ангижруулан гаргаж авсан төмрийг нүүрс шингэрүүлэх технологид катализатор, хүн, малын төмрийн дутагдлыг нөхөх бэлдмэл болгож ашиглах боломжтой. 2. Манай орны нүүрсний оруудын нүүрсний бүтэц, дулаан техник, физик химийн, экологийн үзүүлэлтүүд нүүрсжилтийн байгалийн нөхцөл, бүтэц, шинж чанараас шалтгаалан харилцан адилгүй ихээхэн хэлбэлзэлтэй байна. 3. Төвийн бүсийн нүүрсний үнсний зонхилох хэсгийг цахиурын оксид эзэлж хөнгөнцагаан, төмөр, кальци, хүхрийн оксидын агуулга харьцангуй их хэмжээтэй, шүлтийн металлын оксидууд бага агуулагдаж байна. 4. Дорнодын дулааны цахилгаан станцын нүүрсний үнсэнд ураны агуулга зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс их байгаа тул барилгын материалд ашиглаж болохгүй. 5. ДЦС-ын үнснээс ангижруулсан төмөр, кальци ялган авч үндсэн уусмалаас хөнгөнцагаан, титан ялган авах боломжтойг тогтоов. 6. Манай орны 4 бүсийн 15 ордын нүүрсний үнсэнд макро, микроэлементийг анх удаа тодорхойлж ванади, циркони, галли, германии, сканди, иттри, лантан, цери, неодим зэрэг ховор, сарнимал, газрын ховор элементүүдийг фоны агуулгаас их байгааг тогтоолоо. Мөн макро, микроэлементийн хоорондын корреляцийг тооцсоноор дээрх ховор, марнимал, газрын ховор элеменийг тогтоон судлах боломжийг олгов. 7. ДЦС-ын үнсэн сангийн үнсийг цаашид ашиглах боломжийг судалгааны үндсэнд тогтоов. 8. 1т нүүрснээс ховор, сарнимал, газрын ховор элементийг ялган авч экспортлоход 1т нүүрс гаргаснаас 50 дахин их орлого олох боломжтой байна. 9. ДЦС-ын үнсэн сангийн үнснээс ангижруулсан төмөр, кальци ялган авах лабораторийн болон соронзон ялгалтын арга технологийг боловсруулан тайланд тусгалаа. 10. Үнснээс ангижруулсан төмөр, кальци ялган авснаар гарах эдийн засгийн үр ашгийн тоцоог гаргалаа.

Захиалагч: Эрдэс баялаг эрчим хүчний яам Санхүүжүүлэгч: Шинжлэх Ухаан Технологийн Сан Тайлан өмчлөгч: Сэргээгдэх Эрчим Хүчний Үндэсний төв (ТӨҮГ) Энэхүү төсөлд, нэгдүгээрт, нарны эрчим хүч-эрчим хүчний системийн шөнийн бага ачааллын үеийн хямд цахилгаан хосолсон халаалтын системээр хот, суурин газрын монгол гэр, амины сууцыг халаах, хоёрдугаарт, сумын төвийн барилга байгууламжийг нүүрсний халаалтын зуух-хэвтээ болон боссоо коллектортой “Газар-Ус” дулааны насос, нүүрсний халаалтын зуух-агаарын дулааны насос, нүүрсний халаалтын зуух-цахилгаан халаагуур, дан нүүрсний халаалтын зуух гэсэн хувилбаруудаар халаах,, гуравдугаарт, Төв аймгийн Зуунмод сумын сургууль, цэцэрлэг, халдвартын эмнэлэгийг газрын хөрсний гүн дэх дулааны эх үүсвэрийг ашигласан босоо коллектор бүхий дулааны насосаар халаах, тавдугаарт, нарны эрчмээр хүнсний болон жижиг эдэлхүүн хатаах асуудлыг авч үзэн зохих тооцоо судалгааг явуулсан. Энэ төслийг анхлан санаачилж хэрэгжилтийг зохион байгуулан зохицуулж үндсэн тооцоо судалгааг хийж тайланг бичих ажлыг төслийн удирдагч, доктор, зөвлөх инженер Д.Гягар гүйцэтгэв. 5-р бүлгийг эрдэм шинжилгээний ажилтан Г.Одонтунгалаг боловсруулж тайланг бичив. Дулааны насостай холбоотой зарим тооцоо хийх, тоноглол угсрах ажилд Сэргээгдэх эрчим хүчний үндэсний төвийн эрдэм шинжилгээний ажилтан Т.Батзаяа, Э.Бадрах нар оролцон ажилласан. Дулааны насостай холбоотой бүхий л асуудлаар Герман улсын Вейсманн компанийн зөвлөгөөг авч Угсралтын ажлыг Сэргээгдэх эрчим хүчний үндэсний төв, Монугсралт ХХК хамтран гүйцэтгэсэн.

Энэ тайланд халиун бугын биологи, экологийн холбогдолтой судалгааны бүх эх сурвалжийг бус зөвхөн сүүлийн жилүүдэд популяцийн тоо хэмжээг үнэлэх чиглэлээр хийгдсэн судалгааны ажлын тоймыг нэгтгэн оруулав Манай орны халиун бугын тархац нутгийн хэмжээ, тоо толгой өссөн байна. Энэ удаагийн судалгааны үр дүнд манай орны 15 аймгийн нутагт нийтдээ 192 150.7 км2, голомт нутгийн хэмжээ 77596.7 км2 талбайд тархсан бугын нийт тоо толгойг 55 215 (25364-70447) гэж тогтоов.

а.Төслийн нэр: “Бага чадлын усан цахилгаан станцыг хүйтний улиралд ажиллуулах техник технологийн судалгаа” б.Төсөл хэрэгжүүлэх хугацаа: 2008-2010 он в. Захиалагч байгууллага: Эрдэс Баялаг Эрчим Хүчний Яам. г. Гүйцэтгэгч байгууллага: Сэргээгдэх Эрчим Хүчний Үндэсний Төв д. Санхүүжүүлэгч байгууллага: Шинжлэх Ухаан Технологийн Сан е. Төслийн нийт төсөвт өртөг: 42000.0 мянган төгрөг

Монгол орны аргаль хонь, янгир ямаа, хулан адууны тоо толгойн тогтвортой байдал хэвийн өсөлтийг хангахтай холбогдсон менежментийн тогтолцоог сайжруулах, тархац нутгийн үнэлгээ, нөлөөлж буй хүчин зүйлсийг тогтоох, аргаль хонь, янгир ямааны агнуурын менежментийн тогтолцоог сайжруулах, нөөцийг хамгаалах, зохистой ашиглах шинжлэх ухааны үндэслэлийг боловсруулах

Энэхүү судалгаагаар Монгол Улсын эдийн засагт тээврийн салбартай холбоотой үүсээд байгаа хүндрэл бэрхшээлийг саармагжуулах, логистикийн урсгалыг тасралтгүй хангах, улмаар импортын барааны тээвэрлэлтийн үнийг зохих хяналттай байлгах зорилтод Монгол Улсын нэгдэж орсон “Хуурай боомтын тухай” Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрт хэрхэн эерэг нөлөө үзүүлж болох, түүнийг далайд гарцгүй улсын хувьд хэрхэн амжилттай хэрэгжүүлж болох арга замыг ойлгомжтой, тодорхой болгон шийдвэр гаргагчдыг бодлого гаргахад дэмжлэг болохыг зорив.

Зам, тээврийн салбарын хог хаягдлын тандалт судалгааг хийх, шаардлагатай стандарт, норм, журмыг боловсруулах

Зам, тээврийн хөгжлийн төвтэй 2020.09.30-ны өдөр байгуулсан “Автомашины тэнхлэгийн ачаалал авто замд нөлөөлөх нөлөөллийг тооцох судалгаа” (ЗТХТ/202005019) сэдэвт зөвлөх үйлчилгээ үзүүлэх төслийн хүрээнд энэхүү эцсийн тайланг боловсруулсан болно. Төслийн хүрээнд авто тээврийн хэрэгслийн тэнхлэгийн ачааллын хяналтыг сайжруулах, боловсронгуй болгох үйл ажиллагааны хөтөлбөр боловсруулах, улсын чанартай авто замд тэнхлэгийн ачаалал хэтэрснээс үүсэх хохирлыг тооцох заавар боловсруулах зэрэг ажлууд хийгдсэн.

Монгол Улсад ухаалаг логистик, тээврийн салбарын өнөөгийн байдалд дүн шинжилгээ хийх, сүлжээг оновчлох, бодлогын зөвлөмж, цаашид хэрэгжүүлэх стратегийг тодорхойлох

Монгол улсад замын хөдөлгөөнд оролцож байгаа цахилгаан тээврийн хэрэгслийн 100км зарцуулж буй цахилгаан зарцуулалт /4 улирлын байдлаар/, цэнэглэх байгууламжийн хүртээмж, цэнэглэх станцын хүчин чадлын өнөөгийн байдлыг тодорхойлоход судалгааны зорилго оршино.